“Ik ben boerin en ik blijf boerin, ook al ben ik in de toekomst misschien een andere boerin”
Marijke Folkers - In ’t Hout straalt rust, maar vooral vastberadenheid uit. Marijke is een duizendpoot en vindt zichzelf duidelijk een boerin. “Maar…” vult ze aan: “het agrarisch ondernemerschap moet en wil ik verbreden met bestuurlijke functies buitenshuis. Ik wil geprikkeld worden en die combinatie van thuis boeren en besturen werkt voor mij. Het hebben van een breed netwerk draagt ook bij aan het ondernemen op de boerderij. Kruisbestuiving is belangrijk. Daar doe je op je posities je voordeel mee”. Marijke is mede-eigenaar van een akkerbouw- (320 ha), pluimvee-(46.000 BLK vleeskuikens) en varkensbedrijf (12.000 vleesvarkens) in Veendam en heeft diverse functies in het bedrijfsleven vervuld. Zij is sinds 2016 lid van de raad van commissarissen van Coöperatie Koninklijke Avebe U.A. en vervult sinds 2018 de functie van voorzitter van die raad. Marijke is ook voorzitter van de AgroAgenda Noord Nederland en voorzitter van het Noordelijk landbouwberaad. Sinds april 2022 is Marijke ook lid van de Raad van Commissarissen van ForFarmers.
Haar gesprekspartner is Nynke Boersma uit Grou, Friesland. Nynke treedt per 31 mei aanstaande toe tot de ledenraad van Coöperatie FromFarmers. Nynke onderstreept de uitspraak “ik ben boerin en ik blijf boerin” van harte. Samen met haar man Foppe runt ze in maatschap een melkveebedrijf met 95 melkkoeien, 45 stuks jongvee en hebben ze 57 ha in erfpacht. “Ik heb vorig jaar mijn deeltijdbaan in de zorg opgegeven om volledig mee te kunnen werken op de boerderij. We zien nog zoveel kansen. En als dat niet op deze locatie is, dan komt er wel een andere. En hoe mooi is het dat onze oudste zoon van 15 het nu al mooi vindt om te melken. Daar wordt je toch blij van. Dat biedt perspectief voor de toekomst. En de invulling van de toekomst, die heb je voor het grootste deel zelf in handen”.
Veel overeenkomsten maar ook verschillen tussen de beide dames: daar waar Marijke al jaren bestuurlijke ervaring laat zien, moet de start van Nynke in de ledenraad van FromFarmers nog plaatsvinden. “Mijn bestuurlijke ervaring heb ik opgedaan in de jongerenraad van Friesland Campina”, Nynke denk even na: “het meedenken met de leden, maar vooral luisteren naar wat de behoefte is, dat heb ik als lid van Friesland Campina aan den lijve ervaren. Dat valt altijd nog niet mee. Daarom wil ik me inzetten voor de leden van FromFarmers. Het hebben van een goede band met je achterban is wezenlijk voor een coöperatie. Én… FromFarmers kan in het noorden van het land nog vooruit: er zijn in dit deel van Nederland weinig klanten van ForFarmers lid van FromFarmers. Daar wil ik mijn steentje aan bijdragen. En voor mezelf vind ik het belangrijk om vooral ook sector breed te kijken”.
Marijke beaamt dat de activiteiten buiten het boerenbedrijf erg belangrijk zijn. “We moeten als sector voor ons bestaansrecht opkomen. Dat betekent mee veranderen, maar daar zelf de lead in pakken. Anders worden de veranderingen ons opgelegd en dat gebeurt door mensen die er geen verstand van hebben, dat schuurt”. Ze vervolgt: “Het verdienmodel moet omhoog, de milieubelasting omlaag. Maar geef mensen de tijd om dat voor elkaar te krijgen, ik ben er van overtuigd dat dat kan”.
Nynke en Marijke zijn beide gepassioneerde vrouwen, die het gewend zijn, maar ook niet anders willen meerdere ballen in de lucht te houden. Marijke: “het is anno 2023 nog steeds niet zo dat het gewoon wordt gevonden om als vrouw zo bestuurlijk actief te zijn. Als ik de vraag krijg: ‘hoe doe je dat allemaal, je bent naast ondernemer op je bedrijf, bestuurlijk druk en ook nog eens moeder’, dan zeg ik: en mijn man is vader, boer en werkt ook zes dagen in de week. Als ik niet kan, dat gaat hij met de kinderen naar de orthodontist. Je doet het allemaal samen toch?”
“Zo herkenbaar”, volgens Nynke. “We runnen samen ons bedrijf, we hebben zelf een paar jaar drie keer per dag gemolken. Dat fanatisme heb je nodig om vooruit te komen. En daarbij moet er een goede balans zijn tussen je bedrijf en gezin én je nevenactiviteiten. Dat maakt je ondernemer. Ik word zo enthousiast van de boerderij én het ondernemersperspectief. Je bedrijf verder brengen. Daarom ben ik ook niet bang voor de toekomst”.
Toen Marijke in 2014 het bedrijf overgenomen nam, was ze actief in de jongerenraad van Agrifirm. Later kwam ze in de ledenraad van Avebe, ze had als ambitie om “ooit als ik grijs en oud ben” commissaris te worden. Deze ambitie werd al sneller ingevuld want een jaar later werd ze op 33 jarige leeftijd benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Avebe. Sinds 2016 is ze hier voorzitter van de RvC. “Dat betekent voortdurend ledenbelangen afwegen en zoveel mogelijk organisatiebelangen in balans brengen met de ledenbelangen. Dat is soms lastig, maar dat vraag meebewegen, aanvoelen, durven beslissen”.
“De rol als commissaris bij ForFarmers is weer heel anders. Daar heb je als beursgenoteerd bedrijf te maken met meer stakeholders en daar is Coöperatie FromFarmers er één van. Mijn opdracht is om er op toe te zien dat alle stakeholders goed bedient worden. En al deze rollen vragen dat ik fit moet blijven in mijn hoofd en in mijn lijf. Dat betekent de tijd goed managen. En dat lukt”.
De boerinnen zijn het samen eens. “Er is zeker toekomst voor de agrarische sector en voor wat ons betreft, we hebben beiden misschien wel een opvolger. Onze zoons vinden het melken nu al mooi. De zoon van Marijke melkt bij de buurman, de zoon van Nynke thuis.
Marijke: “De sterke bevolkingsgroei betekent op termijn een watertekort. Daar moeten we ons op voorbereiden. Dat betekent bewustwording. Europa-breed. De agro-agenda samen oppakken, wat kunnen we met elkaar doen. En weerstand geven daar waar het moet. Er is zeker plaats voor een gezonde agrarische sector. Daar gaan we in ieder geval voor”. Nynke vult aan: “Onze sector zal moeten blijven innoveren om de vruchtbare gezonde bodem en schoon water door te kunnen geven aan onze volgende generaties”.